Ber­ka­rar­ döw­le­tiň­ tä­ze­ eý­ýa­my­nyň ­Gal­ky­ny­şy­ döwrün­de­ hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň­ para­sat­ly­ baş­tutanly­gyn­da­ äh­li­ ugur­lar­ bi­len­ bir­ hatar­da,­ ýur­du­my­zyň­ oba­se­na­gat­ toplumynda­ hem­ giň­ ge­rim­li­ öz­gertme­ler­ ýaý­baň­lan­dy­ry­lyp,­ azyk­ bol­çu­ly­gy­ny­ pugtalandyrmak,­ pu­dagyň­ eks­port­ müm­kin­çi­lik­le­ri­ni­ art­dyr­mak­ ba­bat­da­ ne­ti­je­li­ iş­ler­ al­nyp ba­ryl­ýar.­ Bug­daý,­ pag­ta­ hem­-de ­beý­le­ki­ ekin­le­ri­ ýetişdirýän­le­re ­kä­mil teh­ni­ka­la­ryň­ sa­tyn­ alnyp­ be­ril­me­gi,­ kä­ren­de­çi­le­riň­ suw,­ ýo­ka­ry­ hil­li to­hum­ we ­ýe­ri­ gurp­lan­dy­ry­jy­ min­e­ral­ dökünler,­ ze­rur­ önüm­çi­lik­ se­rişde­le­ri­ bi­len­ bök­denç­siz­ üp­jün ­edil­me­gi,­ ola­ra­ ýe­ňil­lik­li­ bank­ karzla­rynyň­ be­ril­me­gi­ hor­mat­ly­ Pre­zi­den­ti­mi­ziň ­oba-­ho­ja­lyk önüm­le­ri­ni­ ön­düri­ji­le­re­ döw­let­ ta­ra­pyn­dan­ ýa­kyn­dan­ gol­daw ­ber­mek­ ba­bat­da­ed­ýäna la­da­la­ry­nyň­ aý­dyň­ güwä­si­dir.

Hormatly Prezidentimiziň «Türkmenistanda 2025-nji ýylda bugdaýyň bol hasylyny öndürmek hakynda» 2024-nji ýylyň iýun aýynda gol çeken degişli Kararyna laýyklykda, şu ýyl ýurdumyz boýunça 690 müň gektar ýerden 1 million 400 müň tonna möçberinde bugdaý hasylyny almak bellenildi. Agzalan Karar esasynda, bugdaý hasylyny ýetişdirmegiň önümçilik harajatlaryny maliýeleşdirmek üçin, Türkmenistanyň «Daýhanbank» döwlet täjirçilik banky tarapyndan ýeňillikli karz ugry açylyp, hyzmat ediji edara-kärhanalara karz ugrundan tölegler geçirildi. Ýerine ýetirilen işleriň netijesinde, ähli welaýatlarda bugdaýyň bol hasyly öndürildi.

Bilşimiz ýaly, hormatly Prezidentimiziň ak pata bermegi bilen şu ýyl ýurdumyzyň Ahal, Lebap, Mary welaýatlarynda 4-nji iýunda, Balkan we Daşoguz welaýatlarynda bolsa 11-nji iýunda bugdaý oragyna girişildi. Jogapkärli möwsümiň barşynda ýurdumyzyň ähli welaýatlarynda bugdaý oragy güýçli depginde geçirilip, Watan harmanyna bugdaýyň bol hasyly tabşyryldy we şertnamalaýyn borçnama üstünlikli ýerine ýetirildi. Şunda Türkmenistanyň Prezidentiniň degişli Kararyna laýyklykda, ýetişdirilen bugdaý hasylyny çalt we ýitgisiz ýygnamak, ammarlara we elewatorlara bökdençsiz daşamak hem-de däne öndürijiler bilen hasaplaşyklary öz wagtynda, ýokary derejede geçirmek boýunça işleriň sazlaşykly ýola goýulmagynyň uly ähmiýete eýe bolandygyny bellemek gerek.

Ýeri gelende aýtsak, Türkmenistanyň Prezidentiniň «Bugdaýyň we pagtanyň döwlet satyn alyş bahalaryny ýokarlandyrmak hem-de oba hojalyk önümlerini öndürijileri ykdysady taýdan höweslendirmek hakynda» geçen ýylyň fewral aýynda gol çeken degişli Kararyna laýyklykda, 2024-nji ýylyň hasylyndan başlap, bugdaýyň bir tonnasynyň döwlet satyn alyş bahasynyň 2 müň manat möçberinde, nah pagtanyň bir tonnasynyň satyn alyş bahasynyň ýygymyň başlanýan gününden 15-nji oktýabra çenli 5 müň manat, 15-nji oktýabrdan 15-nji noýabra çenli 4 müň 770 manat, 15-nji noýabrdan ýygymyň tamamlanýan gününe çenli 4 müň 550 manat, ýüpek pagtanyň bir tonnasynyň döwlet satyn alyş bahasynyň ýygymyň başlanýan gününden 15-nji oktýabra çenli 6 müň 700 manat, 15-nji oktýabrdan 15-nji noýabra çenli 6 müň 400 manat, 15-nji noýabrdan ýygymyň tamamlanýan gününe çenli 6 müň 100 manat möçberinde ýokarlandyrylmagy, şeýle hem pagta hasylynyň el bilen ýygylmagy üçin nah pagtanyň bir kilogramyna 1 manat we ýüpek pagtanyň bir kilogramyna 1.2 manat möçberinde bellenilmegi önüm öndürijileriň buýsançly başyny göge ýetirip, olaryň zähmete bolan höwesini has-da artdyrdy.

Şu günler ýurdumyzda galla oragy tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar. Şonuň bilen birlikde, Watan harmanyna goşulan bugdaý hasyly üçin hasaplaşyklar günübirin geçirilýär. Hormatly Prezidentimiziň bugdaý hasylyny öndürijiler bilen hasaplaşyklary öz wagtynda, guramaçylykly geçirmek baradaky tabşyryklary esasynda, önüm öndürijileriň gazanan girdejileri möhletinden gijä goýulman berilýär. «Türkmengallaönümleri» döwlet birleşiginiň galla kärhanalary tarapyndan önüm öndürijiler bilen hasaplaşyklary geçirmek üçin bank karzynyň hasabyna, bugdaý hasylyny Watan harmanyna tabşyran kärendeçileriň we ýer eýeleriniň hasaplaryna serişdeler geçirilip, olaryň islegine görä nagt we nagt däl görnüşinde, hiç bir bökdençsiz tölenilýär. Ýagny döwlet tabşyrygy boýunça hasyllarynyň gutarnykly hasaplaşygy üçin bank kartlaryna gelip gowşan pul serişdeleri çykdajy töleg terminallary arkaly, önüm öndürijileriň islegi boýunça 1 hepdäniň dowamynda 50 müň manat möçberinde nagt görnüşde berilýär. Gallaçy kärendeçileriň halal gazançlaryny ellerine alyp, ýüze sylmaklary olary mundan beýläk-de tijenip, has yhlasly işlemäge galkyndyrýar. Olar bu barada buýsanç bilen belläp, gazanan halal girdejileriniň özlerini täze üstünliklere, zähmet ýeňişlerine ruhlandyrýandygyny kanagatlanma bilen aýdýarlar. 

Türkmenistanyň «Daýhanbank» döwlet täjirçilik banky hem nagt däl hasaplaşyklaryň gerimini gi ňeltmek, «Goýum bank kartyny» we kärendeçileriň «Altyn asyr» bank kartlaryny saklaýjy müşderilerine amatly şertleri döretmek maksady bilen, töleg terminallary arkaly nagt däl görnüşinde geçirilen tölegler boýunça 2 göterim möçberli «Cash back» höweslendiriş hyzmatyny yzygiderli ýerine ýetirýär. Mundan başga-da, bank tarapyndan raýatlara karzlaryň we goýumlaryň birnäçe amatly, ygtybarly we elýeterli görnüşleri hödürlenilýär. Bank tarapyndan hödürlenýän goýumlaryň arasynda daýhanlary goldamak maksady bilen, 2 ýyllyk 9 göterimli «Galkynan daýhan» atly goýumy bellärliklidir. 

Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda-da döwletli Diýarymyzda oba hojalygyny hemmetaraplaýyn ösdürmek ugrunda taýsyz tagallalary edýän hormatly Prezidentimize hem-de Milli Liderimize pudagyň işgärleriniň, ähli oba hojalyk önümlerini öndürijileriň alkyş-hoşallyklary egsilmeýär.

Neder NEDEROW, Türkmenistanyň «Daýhanbank» döwlet täjirçilik bankynyň Karz syýasaty müdirliginiň oba hojalyk önümçiligin i karzlaşdyrmak bölüminiň başlygy

"Türkmenistan" gazeti, 11.07.2025